Lập dàn ý cho đề văn sau: Cảm nhận về nhân vật Huấn Cao trong “Chữ người tử tù”

Câu hỏi số 404646:

Vận dụng cao

Lập dàn ý cho đề văn sau:

Cảm nhận về nhân vật Huấn Cao trong “Chữ người tử tù” (Nguyễn Tuân) và nhân vật Vũ Như Tô trong “Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài” (Nguyễn Huy Tưởng).

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:404646

Phương pháp giải

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập dàn ý văn bản nghị luận văn học.

Giải chi tiết

I.Mở bài

_Nguyễn Tuân và Nguyễn Huy Tưởng đều là những nhà văn tài năng có những sáng tác thành công trước 1945. Nếu Nguyễn Tuân được biết đến là nhà văn lãng mạn có sở trường trong thể loại truyện ngắn thì Nguyễn Huy Tưởng là người có thiên hướng về đề tài lịch sử với thể loại kịch.

_ “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân và “Vĩnh biệt cửu trùng đài” (Trích Vũ Như Tô) của Nguyễn Huy Tưởng là hai tác phẩm xuất sắc trong văn học Việt Nam giai đoạn 1930 – 1945, đánh dấu thành tựu chín muồi của hai thể loại truyện ngắn và kịch.

_Ở hai tác phẩm, cặp nhân vật chính Vũ Như Tô – Huấn Cao có những nét gặp gỡ gây ấn tượng sâu đậm với người đọc, để lại những nội dung tư tưởng sâu sắc.

II.Thân bài

1) Cảm nhận về nhân vật Huấn Cao trong “Chữ người tử tù”

a) Vẻ đẹp tài hoa

_Nổi bật nhất ở Huấn Cao là tài viết chữ đẹp:

+Mở đầu cho sự xuất hiện của Huấn Cao là lời của viên quản ngục: “Hay là cái người mà vùng tỉnh Sơn ta vẫn khen cái tài viết chữ rất nhanh và rất đẹp đó không?”

+Nét chữ của Huấn Cao trở thành niềm mong ước của viên quản ngục “có được chữ ông Huấn mà treo là một vật báu trên đời”.

_Trong bối cảnh cho chữ, không còn là những lời đồn đại mà những nét chữ quý giá và hiếm hoi của Huấn Cao đang dần hiện ra trên tấm lụa trắng tinh “những nét chữ vuông tươi tắn nó nói lên những cái hoài bão tung hoành của một đời con người”.

b) Vẻ đẹp khí phách

_Huấn Cao xuất hiện ở chốn ngục tù với tư cách là một tên phản nghịch, bởi là một tử tù nguy hiểm, chờ ngày chịu án chém, bởi ông là một thủ lĩnh của một cuộc đại phản dám chống lại triều đình.

_Hành động dỗ gông cùng các bạn tù.

_Thản nhiên đón nhận sự biệt đãi của quản ngục.

_Tỏ thái độ khinh miệt đến điều khi ngục quan đến phòng giam thể hiện sự quan tâm.

_Thái độ bình thản, điềm tĩnh khi nghe tin chuẩn bị vào kinh chịu án chém.

_Đêm cuối cùng vẫn bình thản “dậm tô nét chữ” và đĩnh đạc đưa ra những lời khuyên chí tình.

c)Vẻ đẹp thiên lương – thể hiện trong cách ứng xử với cái tài.

_Quan điểm rõ ràng “ta nhất sinh không vì vàng ngọc hay quyền thế mà ép mình viết câu đối bao giờ”.

_Khi nhận ra “một tấm lòng trong thiên hạ”, hiểu được “sở thích cao quý” của viên quản ngục, Huấn Cao đã nhận lời cho chữ - là những dòng chữ cuối cùng trong đêm cuối cùng trước khi vào kinh chịu án.

_Sau khi cho chữ, Huấn Cao còn đưa ra những lời khuyên chí tình “thầy Quản nên tìm về nhà quê mà ở, thầy hãy thoát khỏi cái nghề này đi đã, rồi hãy nghĩ đến chuyện chơi chữ. Ở đây, khó giữ thiên lương cho lành vững và rồi cũng đến nhem nhuốc mất cả đời lương thiện đi”.

2) Cảm nhận về nhân vật Vũ Như Tô qua đoạn trích “Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài”

a) Vẻ đẹp tài năng: Vũ Như Tô sở hữu một tài năng thiên bẩm “ngàn năm chưa dễ có một”:

_Là một kiến trúc sư “sai khiến gạch đá như ông tướng cầm quân, có thể xây những lâu đài cao cả, nóc vờn mây mà không hề tính sai một viên gạch nhỏ”.

_Là một họa sĩ “chỉ vẩy bút là chim hoa đã hiện ra trên mảnh lụa, thần tình biến hóa như cảnh hóa công”.

_Là một nhà điêu khắc “có hoa tay tuyệt thế, chạm trổ, nạm đục…không kém đường gì”.

ð Trong đoạn trích, tài năng vô cùng hiếm hoi và siêu việt ấy được thể hiện qua những lời nói của Đan Thiềm: “Tài kia không nên để uổng. Ông mà có mệnh hệ nào thì nước ta không còn ai tô điểm nữa”.

b) Vẻ đẹp thiên lương – thể hiện qua hoài bão lớn lao, lý tưởng nghệ thuật cao cả. Cửu Trùng Đài là giấc mộng nghệ thuật cao cả. Cửu Trùng Đài là giấc mộng nghệ thuật lớn lao, là tâm nguyện của cuộc đời Vũ Như Tô, là niềm kiêu hãnh của nước nhà.

c) Vẻ đẹp khí phách

_Khi hôn quân Lê Tương Dực khao khát xây dựng Cửu Trùng Đài để làm nơi vui chơi với các cung nữ, yêu cầu kiến trúc sư thiên tài Vũ Như Tô thực hiện. Nhưng Vũ Như Tô là một nghệ sĩ chân chính, gắn bó với nhân dân nên kiên quyết chối từ mệnh lệnh ấy.

_Trong đoạn trích, giữa cơn biến loạn tột độ, khi Đan Thiềm giục giã trốn đi, Vũ Như Tô vẫn quyết tâm ở lại “Tôi sống với Cửu Trùng Đài, chết cũng với Cửu Trùng Đài. Tôi không thể xa Cửu Trùng Đàia một bước. Hồn tôi để cả ở đây thì tôi chạy đi đâu?”

_Vì với Vũ Như Tô, “đời ta không quý bằng Cửu Trùng Đài” nên trong nỗi đau đớn chứng kiến Cửu Trùng Đài biến thành đài lửa, Vũ Như Tô đã chấp nhận cái chết trong tư thế chủ động và hiên ngang “Thôi thế là hết. Dẫn ta tới pháp trường”.

3) So sánh

*Giống nhau – Điểm gặp gỡ

_Nhân vật:

+Cả hai đều là những nhân vật lịch sử.

+Huấn Cao và Vũ Như Tô đều là những người nghệ sĩ tài năng xuất chúng. Bên cạnh tài năng, họ còn là những người có khí phách dung liệt và thiên lương cao cả, biết trân trọng những tấm lòng tri kỉ trong thiên hạ.

+Cả Huấn Cao và Vũ Như Tô được xây dựng như là biểu tượng của nghệ thuật, của cái đẹp mà các nhà văn suốt đời tìm kiếm.

_Nghệ thuật xây dựng nhân vật: Các nhân vật được đặt vào các tình huống đầy kịch tính để vẻ đẹp được tỏa sáng.

*Nét riêng:

+Cùng là nhân vật bi kịch, bị đặt vào mâu thuẫn giữa khát vọng và thực tế nghiệt ngã. Nhưng nếu khát vọng của Huấn Cao là chống lại triều đình mà ông căm ghét thì khát vọng của Vũ Như Tô lại là hoàn thành một công trình nghệ thuật vĩ đại có thể làm rạng danh dân tộc mình.

+Cùng chịu một kết cục bi thảm nhưng nếu kết cục của Huấn Cao là hệ quả của sự xung đột giữa một kẻ nổi loạn chống lại triều đình với một triều đình phong kiến mục ruỗng, thối nát thì kết cục của Vũ Như Tô là hệ quả của một xung đột gay gắt giữa khát vọng cống hiến hết mình cho nghệ thuật của người nghệ sĩ với đời sống thực tế và lợi ích của dân chúng.

+Đều là người nghệ sĩ tài năng nhưng chỉ có Huấn Cao mới để lại được cho đời những sản phẩm nghệ thuật kết tinh một đời tài hoa của ông, còn Vũ Như Tô thì không kịp để lại cho hậu thế công trình nghệ thuật mà ông ao ước khát vọng.

_Huấn Cao là nhân vật của thể loại truyện vì thế không chỉ được khắc họa qua những lớp ngôn ngữ đối thoại mà còn được miêu tả qua những phương thức kể và tả của nhà văn; trong khi đó, Vũ Như Tô chủ yếu hiện ra qua ngôn ngữ đối thoại mang đặc trưng cơ bản của thể loại kịch.

4.Lí giải

_Điểm gặp gỡ: Cả Huấn Cao và Vũ Như Tô đều là hiện thân của quy luật nghiệt ngã, một sự trớ trêu mà thi hào Nguyễn Du đã từng phải thốt lên:

Nỗi hờn kim cổ trời khôn hỏi

Cái án phong lưu khách tự mang.

Nghĩa là, những bậc tài hoa tài tử không được ghi nhận trong xã hội ghét tài, ghen đẹp. Vì vậy mà họ đều mang bi kịch không thực hiện được khát vọng lớn lao cao đẹp của cả cuộc đời.

_Nét riêng: trong hình tượng nhân vật và trong nghệ thuật xây dựng nhân vật là do phong cách nghệ thuật, do tạng viết và do cách lựa chọn thể loại (kịch lịch sử - truyện ngắn lãng mạn) chi phối.

III.Kết luận

_Khẳng định giá trị của hai nhân vật, của hai tác phẩm: để lại giá trị nhân văn sâu sắc:

+ “Không có cái đẹp tách rời cá nhân, cái thiện. Tác phẩm nghệ thuật không thể chỉ mang cái đẹp thuần túy, nó phải có mục đích chân chính là phục vụ nhân dân, phục vụ cuộc đời”.

+ Một vấn đề đặt ra nữa là “Xã hội phải biết tạo điều kiện sáng tạo cho các tài năng, vun đắp tài năng, quý trọng nâng niu những giá trị nghệ thuật đích thực”.

_Khẳng định vị trí của hai tác giả, góp phần làm nên diện mạo văn xuôi 1930 – 1945.

Group 2K9 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K9 Học trực tuyến - Định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 11 (Xem ngay) cùng thầy cô giáo giỏi trên Tuyensinh247.com. Bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, tiếp cận sớm các kì thi.