Tel: 024.7300.7989 - Phone: 1800.6947 (Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)

Thi thử toàn quốc cuối HK1 lớp 10, 11, 12 tất cả các môn - Trạm số 1 - Ngày 20-21/12/2025 Xem chi tiết
Giỏ hàng của tôi

Đọc văn bản sau: NGHÊU, SÒ, ỐC, HẾN (Trích Hồi thứ II, cảnh 1) […] Lý trưởng (bưng mâm lễ

Đọc văn bản sau:

NGHÊU, SÒ, ỐC, HẾN

(Trích Hồi thứ II, cảnh 1)

[…]

Lý trưởng (bưng mâm lễ gồm hai chai rượu quỳ trước tri huyện)

(nói lối) Trước công đường đốn thủ

Con: Lý trưởng Đại – giang

Đem lễ bẩm dâng quan

Nhờ đèn trời soi xử.

Tri huyện (nhìn mâm lễ): Thằng lí trưởng Đại – giang này vô lễ thật. Mầy dám bưng lễ đến quan như thế à? Càng ngày bọn chúng mày càng dễ mặt. Bữa sau đừng làm “như thế” nữa nghe không? (lấy mắt ra hiệu cho lính lệ B thu lễ)

Lý trưởng: Dạ vâng ạ (lính lệ B ra thu lễ lý trưởng giao rồi đứng dậy về chỗ cũ)

Tri huyện

(nói lối): Vừa xét ra mọi sự

Chưa phân rõ gian nguy

Khá khai lại rõ ràng

Để quan thầy cứu nghĩ

Trùm sò: Bẩm quan, quả thật con bị trộm.

Tri huyện: Khoan, hỏi đứa nào đứa ấy khai. Thị Hến!

Thị Hến (bước đến cạnh bàn giấy, mắt vẫn đưa tình): Dạ, quan dạy em ạ!

Đề lại (với Thị Hến): Qua bên này đứng khai (chỉ chỗ cạnh bàn giấy mình)

Tri huyện (giữ lại): Thôi được, đứng đây khai cũng được. Nghe quan hỏi.

Thị Hến: Vâng ạ.

Tri huyện: Thị Hến có nhìn nhận lại lời khai không? Nghĩa là Lý trưởng có đòi hối lộ trăm bạc.

(Lý trưởng run sợ)

Thị Hến: Bẩm quan lớn em xin nhìn nhận ạ.

Tri huyện (gọi): Lý trưởng Đại – giang.

Lý trưởng (run): Dạ…

Tri huyện: (với Lý trưởng)

Rõ là mày rất quỷ

Toàn mưu mẹo tham gian

Sắm quan ra cho mày bán mày ăn

Bán không được mới bày ra trò giả nạp.

Dĩ nhất suy chi, trước đến nay mầy đã qua mặt quan bao nhiêu vụ rồi, không thể tha thứ được.

Lý trưởng (run): Bẩm lạy quan lớn con trót dại…

Tri huyện: Đáng phạt đòn ba chục.

Lý trưởng (hốt hoảng): Tội con quá, bẩm lạy quan lớn, tội con quá…

Tri huyện: Đáng là thế nhưng nghĩ tình, mầy cũng là tay chân quan nghĩ phạt trừng giới năm mươi quan tiền, về lo kiếm tiền đem lên nộp. Muốn thế hay muốn chịu đòn?

Lý trưởng: Bẩm con xin phạt, bẩm đội ơn quan lớn ạ (lui ra chỗ cũ) […]

(Nghêu, Sò, Ốc, Hến, NXB Phổ thông – Hà Nội 1957)

Chú thích:

*Tóm tắt vở tuồng: Một đêm nọ, Ốc (kẻ chuyên nghề “đào ngạch”) nhờ Nghêu (thầy bói) gieo quẻ chỉ huớng vào ăn trộm nhà Trùm Sò (địa chủ). Nghêu bị bắt giữ, còn Ốc chạy thoát đuợc. Trong lúc Ốc đem của trộm được bán cho Thị Hến, một gái góa trẻ đẹp, ma mảnh, làm nghề buôn bán thì Trùm Sò và Lý trưởng dẫn nguời nhà đen bắt quả tang. Lý trưởng giam giữ Thị Hến cùng tang vật đòi Thị Hến đút lót. Việc không thành, tất cả dắt nhau lên huyện đường. Tại đây, Ốc bị phạt tù, Nghêu và Lý trưởng bị đánh đòn. Riêng Lý trưởng, Trùm Sò còn phải chi tiền để hối lộ Tri huyện. Nhờ có nhan sắc, Thị Hến không những được thắng kiện mà còn được Tri huyện và Đề lại “chiếu cố” hẹn hò. Lũ háo sắc ấy (có thêm cả Lý trưởng) rơi vào bẫy của Thị Hến khi giáp mặt nhau tại nhà chị ta và bị các bà vợ đến đánh ghen.

(1) Đốn thủ: rập đầu mà lạy

(2) Lính lệ B: tên của lính hầu do tác giả dân gian đặt

(3) Nói lối: một kiểu nói có giọng điệu riêng của tuồng

(4) Dĩ nhất suy chi: vì sao phải cân nhắc

(5) Phạt trừng giới: phạt để răn đe

Thực hiện các yêu cầu:

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 dưới đây:

Câu hỏi số 1:
Nhận biết
Xác định các nhân vật chính trong văn bản trên?
Câu hỏi:744368
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức đã học về nhân vật trong tuồng

Giải chi tiết

Lý trưởng và Tri huyện

Câu hỏi số 2:
Nhận biết
Chỉ ra các chỉ dẫn sân khấu trong đoạn trích sau: Lý trưởng (bưng mâm lễ gồm hai chai rượu quỳ trước tri huyện) (nói lối) Trước công đường đốn thủ Con: Lý trưởng Đại – giang Đem lễ bẩm dâng quan Nhờ đèn trời soi xử. Tri huyện (nhìn mâm lễ): Thằng lí trưởng Đại – giang này vô lễ thật. Mầy dám bưng lễ đến quan như thế à? Càng ngày bọn chúng mày càng dễ mặt. Bữa sau đừng làm “như thế” nữa nghe không? (lấy mắt ra hiệu cho lính lệ B thu lễ)
Câu hỏi:744369
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức đã học về đặc điểm trong tuồng

Giải chi tiết

Chỉ dẫn sân khấu: bưng mâm lễ gồm hai chai rượu quỳ trước tri huyện, lối nói, nhìn mâm lễ, lấy mắt ra hiệu cho lính lệ B thu lễ

Câu hỏi số 3:
Nhận biết
Trong văn bản, Tri huyện đã đưa ra cách xử Lý trưởng như thế nào?
Câu hỏi:744370
Phương pháp giải

Đọc, tìm ý

Giải chi tiết

Phạt trừng giới năm mươi quan tiền.

Câu hỏi số 4:
Nhận biết
Lý trưởng bưng mâm lễ gồm hai chai rượu đến gặp Tri huyện nhằm mục đích gì?
Câu hỏi:744371
Phương pháp giải

Đọc, tìm ý, phân tích, tổng hợp

Giải chi tiết

Mục đích: hối lộ (đút lót) để tri huyện xử thắng kiện cho mình

Câu hỏi số 5:
Thông hiểu
Anh/chị hiểu như thế nào về câu nói “Rõ là mày rất quỷ/Toàn mưu mẹo tham gian” của Tri huyện dành cho Lý trưởng?
Câu hỏi:744372
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về các biện pháp tu từ đã học

Giải chi tiết

Tri huyện chỉ trích Lý trưởng là một người thường xuyên tham gia vào những kế sách, mưu mẹo để đạt được lợi ích cá nhân.

Câu hỏi số 6:
Thông hiểu
Qua văn bản, tác giả dân gian thể hiện thái độ gì với nhân vật Lý trưởng và Tri huyện? 
Câu hỏi:744373
Phương pháp giải

Phân tích, tổng hợp

Giải chi tiết

Thái độ của tác giả dân gian: phê phán, lên án kẻ xu nịnh, tham lam…

Câu hỏi số 7:
Thông hiểu
Theo anh/chị, tiếng cười trong đoạn trích trên còn có ý nghĩa với cuộc sống ngày nay không? Vì sao? 
Câu hỏi:744374
Phương pháp giải

Đọc, cảm nhận

Giải chi tiết

- Tiếng cười trong đoạn trích còn nhiều ý nghĩa đối với cuộc sống hôm nay

- Tiếng cười trong đoạn trích là tiếng cười châm biếm, phê phán bộ mặt tham lam của tầng lớp quan lại phong kiến;

- Trong bối cảnh xã hội hôm nay, tiếng cười giải trí, phê phán và có tính thời sự.

Câu hỏi số 8:
Vận dụng cao
Viết đoạn văn ngắn (khoảng 3-5 câu) trình bày cảm nhận của anh/chị về nhân vật mà mình ấn tượng nhất.
Câu hỏi:744375
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức đã học về cách viết đoạn văn.

Giải chi tiết

Học sinh chọn nhân vật trong đoạn trích mà bản thân thấy ấn tượng nhất và nêu cảm nhận. Học sinh có thể bày tỏ quan điểm cá nhân miễn thuyết phục và hợp lí.

Quảng cáo

Tham Gia Group Dành Cho 2K9 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí

>> Học trực tuyến Lớp 10 cùng thầy cô giáo giỏi tại Tuyensinh247.com, (Xem ngay) Cam kết giúp học sinh học tốt, bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, làm quen kiến thức, định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 10

Hỗ trợ - Hướng dẫn

  • 024.7300.7989
  • 1800.6947 free

(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com