Đọc văn bản: Mẹ ra Hà Nội Lê Đình Cánh1 (1) Mẹ ra Hà Nội thăm

Đọc văn bản:

Mẹ ra Hà Nội

Lê Đình Cánh¹

(1) Mẹ ra Hà Nội thăm con

Vừa trên tàu xuống chân còn run run

Áo nâu còn đẫm mưa phùn

Còn hoai vị cỏ sục bùn lúa non

Sang đường tay níu áo con

Ngã tư hối hả xe bon ngược chiều.

(2) Khoác vai mẹ, chiếc đãy² nghèo

Năm xưa thất lại bao điều đắng cay

Đưa con trốn ngục những ngày

Vài lưng gạo hẩm thăm thầy trong lao...

[...]

(3) Bà ra bế cháu của bà

Những mong cùng ước lòng bà hôm mai

Lên thang chẳng dám bước dài

Vào khu tập thể gặp ai cũng chào

Lời ru bà thuộc thuở nào

Qua bom đạn vẫn ngọt ngào nắng trưa

Để hồn cháu có núi Nưa

Tiếng cồng Bà Triệu ngày xưa vọng về

Lam Sơn rừng núi ba bề

Lũng Nhai vọng mãi lời thề nước non.

(4) Trải bao sông cạn đá mòn

Còn con còn cháu nên còn cha ông

Mới xa đã nhớ ruộng đồng

Thương con mà chẳng đành lòng ở lâu³

Run run mẹ bước lên tàu

Vị bùn vẫn thoảng áo nâu quê nhà.

(Nguyễn Thanh Tâm tuyển chọn - giới thiệu 141 tác giả thơ Việt Nam đương đại, Những mảnh ghép của huyền thoại, NXB Văn học, Hà Nội, 2024, tr.211-212)

¹ Nhà thơ Lê Đình Cánh sinh ngày 21/9/1941, quê ở Thọ Xuân, Thanh Hoá. Ông là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Hội viên Hội Nhà văn Hà Nội. Ông thường đưa vào thơ những tình huống, những sự việc, con người trong cuộc sống bằng con mắt quan sát tỉnh nhạy, chọn những chi tiết đắt giá làm cho bài thơ hay, hấp dẫn.

² Chiếc đãy: Túi vải

³ Chữ in đậm của người ra đề.

Trả lời cho các câu 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Nhận biết

Xác định thể thơ của văn bản.

Xem lời giải

Câu hỏi:792751

Phương pháp giải

Căn cứ thể thơ lục bát, phân tích

Giải chi tiết

Bài thơ được viết theo thể thơ lục bát

Câu hỏi số 2:

Nhận biết

Ghi lại các tiếng có gieo vần ở đoạn thơ (1).

Xem lời giải

Câu hỏi:792752

Phương pháp giải

Căn cứ kiến thức về vần, phân tích

Giải chi tiết

Các tiếng được gieo vần ở đoạn thơ (1):

+ phùn - bùn

+ non - con – bon

Câu hỏi số 3:

Thông hiểu

Phân tích tâm tư, nỗi niềm của người mẹ trong 2 dòng thơ in đậm.

Xem lời giải

Câu hỏi:792753

Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích

Giải chi tiết

Học sinh tự cảm nhận phân tích, chú ý tính hợp lý:

Hai câu thơ thể hiện tâm tư đầy yêu thương nhưng cũng đầy trách nhiệm của người mẹ:

- Nhớ ruộng đồng → biểu hiện của tình yêu quê hương và trách nhiệm với công việc nhà nông.
- Thương con → tình mẫu tử sâu đậm, thiêng liêng.

- Không ở lâu → mẹ luôn lo toan, nghĩ về những điều phía sau lưng, chứ không bao giờ cho phép mình nghỉ ngơi lâu, dù là bên co

Câu hỏi số 4:

Thông hiểu

Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đảo ngữ trong hai dòng thơ:

“Run run mẹ bước lên tàu

Vị bùn vẫn thoảng áo nâu quê nhà.”

Xem lời giải

Câu hỏi:792754

Phương pháp giải

Phân tích

Giải chi tiết

Gợi ý:

- Tạo điểm nhấn cảm xúc, làm nổi bật trạng thái xúc động, bỡ ngỡ của người mẹ (run run).
- Khắc sâu hình ảnh người mẹ quê mộc mạc, gắn bó với ruộng đồng, với mùi vị đất bùn quê hương.
- Tăng tính nhạc điệu và sức gợi hình, gợi cảm trong thơ

Câu hỏi số 5:

Vận dụng

Hình ảnh người mẹ/người bà trong văn bản trên gợi lên trong em tình cảm, thái độ gì. (trình bày khoảng 5 đến 7 dòng)

Xem lời giải

Câu hỏi:792755

Phương pháp giải

HS dựa vào văn bản, kiến thức cá nhân và đưa ra lí giải phù hợp

Giải chi tiết

Học sinh tự trình bày cảm nhận của bản thân, chú ý lý giải phù hợp. sau đây là gợi ý:

- Tình yêu thương, sự trân trọng đối với sự hi sinh của bà, của mẹ

- Sự biết ơn và mong muốn được báo đáp công ơn của bà, của mẹ,..

Quảng cáo

Tham Gia Group Dành Cho 2K13 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 6 chương trình mới trên Tuyensinh247.com. Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Cam kết giúp học sinh lớp 6 học tốt, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link