Lập dàn ý theo các công thức đã học phân tích bài thơ sau:"Có đất nào như đất ấy

Câu hỏi số 831389:

Vận dụng

Lập dàn ý theo các công thức đã học phân tích bài thơ sau:

"Có đất nào như đất ấy không?

Phố phường tiếp giáp với bờ sông.

Nhà kia lỗi phép con khinh bố,

Mụ nọ chanh chua vợ chửi chồng.

Keo cú người đâu như cứt sắt

Tham lam chuyện thở rặt hơi đồng.

Bắc Nam hỏi khắp người bao tỉnh,

Có đất nào như đất ấy không?"

(Đất Vị Hoàng - Trần Tế Xương)

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:831389

Phương pháp giải

Căn cứ nội dung bài học, phân tích và viết đoạn văn phù hợp

Giải chi tiết

Dàn ý tham khảo:

I. MỞ BÀI

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm

- Nêu vấn đề cần nghị luận

II. THÂN BÀI

1. Hoàn cảnh sáng tác:

- Bài thơ được sáng tác vào cuối thế kỉ XIX, khi xã hội Việt Nam đang trong thời kì thực dân Pháp xâm lược, nếp sống và đạo đức con người bị đảo lộn. Nhà thơ sáng tác bài này trong nỗi đau đớn, bất bình trước sự đổi thay của quê hương.

2. Chủ đề, cảm hứng chủ đạo, nội dung:

- Bài thơ viết về quê hương– nơi gắn bó với tuổi thơ và cuộc đời tác giả, nhưng không phải để ca ngợi mà để phê phán sự xuống cấp của xã hội và con người trong buổi giao thời.
- Qua đó thể hiện nỗi đau, sự xót xa, cùng lòng yêu quê hương chân thành của Trần Tế Xương.

- Nội dung:

a. Hai câu đề: Gợi hoàn cảnh đổi thay của vùng quê, đồng thời cũng gợi lên sự đổi thay trong xã hội

“Có đất nào như đất ấy không?

Phố phường tiếp giáp với bờ sông”

- Hai câu đề gợi hình ảnh vùng quê Đất Vị Hoàng có rất nhiều thay đổi.

- Làng của Tú Xương ở nay đã trở thành một chốn phồn vinh đô thị.

- Câu hỏi tu từ gợi tả thái độ hoài nghi: phải chăng sự đổi thay quá nhanh đã khiến cho mảnh đất chôn nhau cắt rốn của nhà thơ trở nên xa lạ, tạo ra cho con người một sự xa cách đến ngỡ ngàng.

=> Dùng câu hỏi tu từ để nổi bật sự đổi thay, sự lạ lẫm ở mảnh đất vốn thân quen, đó chính là sự xuất hiện của những phố phường, đây cũng là dấu hiệu của một cuộc sống mới, của nếp sống mới mà người Pháp đang xây dựng ở trong xã hội ta.

b. Hai câu thực: Những đổi thay to lớn trong lề lối gia đình xã hội được Tú Xương khắc họa một cách đầy trào phúng

“Nhà kia lỗi phép con khinh bố,

Mụ nọ chanh chua vợ chửi chồng.”

- Hiện thực đau đớn, xấu xa được Tế Xương phơi bày đến đau lòng.

+ Cách dùng “nhà kia, mụ nọ” vừa ám chỉ vừa vạch mặt chỉ tên đầy khinh bỉ trước những cảnh đời xấu xa vô đạo.

+ Có cảnh nhà "lỗi phép": con cái bất hiếu "Con khinh bố".

- Có lẽ chỉ vì tiền mà đồi bại đến cùng cực: Hai mối quan hệ làm rường cột của đạo lí: tình phụ tử, nghĩa phu - thê đã trở nên nhem nhuốc vô cùng. Hỏng từ gia đình hỏng ra. Không còn là hiện tượng cá biệt nữa.

=> Qua hai câu thơ của nhà thơ Trần Tế Xương ta có thể thấy mọi trật tự, mọi luân lí đều bị đảo ngược.

- Xã hội ấy không còn một giá trị đạo đức nào nữa và xã hội ấy đã để đồng tiền vượt lên trên tất cả các chuẩn mực đạo đức.

c. Hai câu luận: Tế Xương đã khắc họa sự đổi thay to lớn trong xã hội, nơi mà con người hiện ra với đủ mọi tính cách xấu xa, bần tiện, hôi hám:

“Keo cú người đâu như cứt sắt

Tham lam chuyện thở rặt hơi đồng”

- Ở cái đất Vị Hoàng thuở ấy nhan nhản những loại người “tham lam” và “keo cú”. “Keo cú” đến bần tiện, ghê tởm và hôi hám.

- Phép so sánh: “người đâu như cứt sắt” sao mà đáng sợ, đáng khinh bỉ! Lại có loại người “tham lam” đến cùng cực, nhịp sống cuộc đời họ chỉ là chuyện thở rặt hơi đồng”.

- Phép đảo ngữ (keo cú, tham lam) lên đầu để nhấn mạnh, rất có giá trị thẩm mỹ, tạo nên ngữ điệu dữ dội, khinh bỉ, một tiếng chửi đời cay độc, lên án loại người tham lam, keo cú.

=> Tác giả đã vạch trần nét tiêu cực tính cách con người trong thời đô thị hóa ở làng Vị Hoàng thời đó.

d. Hai câu kết: Một câu hỏi không chỉ cho người dân đất Vị Hoàng mà câu hỏi cho người dân cả nước, đồng thời cũng chính là nỗi lòng của nhà thơ:

“Bắc Nam hỏi khắp người bao tỉnh,

Có đất nào như đất ấy không?”

- Cách dùng nghệ thuật mở đầu - kết thúc dưới hình thức câu hỏi tu từ nghẹn ngào cất lên như một lời đay nghiến, vừa xót xa đau đớn.

- Tế Xương đã thể hiện thái độ bất mãn, phẫn nộ trước cảnh tượng, lề lối đạo đức suy đồi, phép tắc gia đình đảo lộn, xã hội ngập tràn những xấu xa, bần tiện.

- Điều này không chỉ đả kích mạnh vào xã hội đương thời mà còn đồng thời thể hiện rõ nét nỗi lòng lo lắng cho quê hương của chính nhà thơ

=> Câu hỏi này, tác giả Tế Xương không chỉ dành riêng cho người dân làng quê Vị Hoàng mà đó là câu chuyện xã hội của cả đất nước.

- Chính hai câu thơ kết bài này đã nâng cao, mở rộng tầm tư tưởng tình cảm của bài thơ.

3. Đặc sắc nghệ thuật:

- Hình ảnh đời thường, dân dã, phản ánh chân thực cuộc sống: “nhà kia lỗi phép con khinh bố”, “mụ nọ chanh chua vợ chửi chồng”.

- Ngôn ngữ mộc mạc, mang sắc thái khẩu ngữ, đôi khi thô mộc mà đầy sức gợi, giúp giọng thơ thêm phần châm biếm, đả kích mạnh mẽ.

- Giọng điệu châm biếm, mỉa mai mà đau xót, thể hiện thái độ căm ghét cái xấu, đồng thời thương cho con người và thời thế.

- Câu thơ kết “Có đất nào như đất ấy không?” vừa là lời hỏi, vừa là lời than, chan chứa nỗi đau và sự bất lực.

- Nghệ thuật điệp cấu trúc: Câu mở đầu và kết bài giống nhau tạo vòng lặp, nhấn mạnh sự bế tắc, bức xúc và nỗi đau của nhà thơ trước hiện thực.

III. KẾT BÀI: Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật. Cảm xúc, suy nghĩ cá nhân:

Tham Gia Group Dành Cho 2K11 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 8 trên Tuyensinh247.com. Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Cam kết giúp học sinh lớp 8 học tốt, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link