Viết bài văn ngắn phân tích đặc điểm của kí được thể hiện trong đoạn

Câu hỏi số 836462:

Vận dụng

Viết bài văn ngắn phân tích đặc điểm của kí được thể hiện trong đoạn trích dưới đây:

Như bao làng Việt khác, làng tôi nằm song song với một khúc của dòng sông lớn. Khúc hạ nguồn, chỉ vài chục phút khua mái chèo là sông tan vào biển, sông đầu thai, sông tái sinh giữa muôn trùng vô tận. Đôi khi đứng trên những bãi biển xa ngắt, tôi tự hỏi ngoài kia có giọt nước nào của con sông làng mình đang dập dềnh thương nhớ cố hương. Sóng trườn lên liếm ngón chân tôi, nhẹ êm như chiều hè nào gió vẩy nước mắt sông rắc lên làn da hãy còn non trẻ của bàn tay đang cầm bao nhiêu mơ ước. Ước mơ thoát khỏi bờ đê, sang sông, phi qua quốc lộ ra biển. Mà đâu đã biết lường biển sâu biển dữ. Mà đâu đã hiểu biển rộng thế nào cũng không lấp được dòng sông quê, sâu tới mấy cũng chẳng bằng giếng khơi mẹ đào.

Giếng khơi mẹ đào xuống tới tận cội nguồn, tận hồng hoang, tận rễ trái đất, tận tâm của trái tim người mẹ ngày đêm bật lên bật xuống tiếng nhịp ước ao. Ước ao nước mát con uống, nước mát tưới rau con ăn, dội mảng sân con nghịch, rửa bàn chân con bùn.(...)Với người Việt, giếng khơi thiêng liêng không chỉ trong truyền thuyết, giếng thiêng liêng với mỗi con người. Giếng chứng kiến từng bước đi, từng niềm vui nỗi buồn.(…)

Những giọt nước từ giếng mẹ, từ sông làng tưới cây tôi lớn lên, trổ hoa, rồi gió đời cuốn hoa đi. Tôi ra sông Cả, tôi đến sông Hương, tôi ngồi bên bờ Đồng Nai, tôi ngắm sông Seine, tôi ngược sông Nile, tôi chèo thuyền trên dòng Dương Tử, tôi lội Missisipi. Lội Missisipi, tôi tìm Mark Twain gửi lời chào Tom Sawyer, lời chào của một người yêu nước ra đi từ dòng sông nhỏ bên kia bán cầu. Mississippi của Mark Twain rộng lớn và ồn ã quanh năm, sông quê tôi hiền nhỏ, dịu dàng, mỗi năm chỉ vài lần tung bọt giận gió bão. Lớn nhỏ thế nào đáy sông cũng sâu, lòng sông cũng chứa đầy bí mật. Bí mật từng con người lội xuống, bí mật từng con thuyền đi qua, bí mật từng con cá vùng vẫy, bí mật từng đám mây soi gương, bí mật những linh hồn quá khứ… bí mật của đất nước...

Giếng mẹ, giếng làng, giếng quê, giếng nguồn cội, giếng ấu thơ, giếng yêu thương không có đáy, luôn ở đó, chờ đứa trẻ ngày nào quay về. Quay về, múc lên giọt nhớ thương giọt mặn ngọt, nhấp vào bằng tim, chảy luồn máu huyết. Tôi tin, ai có giếng mẹ trong hồn, biết cách múc lên, biết cách uống, mầm thiện lương sẽ nảy tươi tốt đời...

(Trích Giếng mẹ – Đỗ Hoàng Diệu, Báo Tiền phong CN, 10/2/2022)

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:836462

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về kí và kĩ năng viết nghị luận về kí

Giải chi tiết

I. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Đỗ Hoàng Diệu

- Giới thiệu văn bản Giếng mẹ

- Khẳng định vấn đề: Đoạn trích thể hiện rõ đặc điểm tiêu biểu của thể kí: chân thực – giàu cảm xúc – suy ngẫm sâu sắc.

II. Thân bài

1. Tính chân thực – đặc trưng hàng đầu của kí

- Kí có nền tảng từ trải nghiệm thật, cảm xúc thật của người viết.

- Đoạn trích chứa các chi tiết đời sống chân thực: Làng nằm bên khúc sông; Giếng mẹ đào, bãi biển, dòng sông quê, các con sông nổi tiếng thế giới (Seine, Nile, Dương Tử, Mississippi)…

- Những trải nghiệm cá nhân của tác giả: Nhớ lại tuổi thơ tắm sông, uống nước giếng.

- Những suy tư khi đi qua nhiều vùng đất mới.

→ Tính chân thật tạo thành nền cho suy nghĩ, cảm xúc.

2. Đậm chất trữ tình – cảm xúc là mạch ngầm của kí

- Giọng văn đầy cảm xúc, giàu chất thơ:

- Hình ảnh giàu liên tưởng:

“Sông đầu thai, tái sinh”,

“giọt nước dập dềnh thương nhớ cố hương”,

“giếng mẹ đào tới tận cội nguồn”…

- Tình cảm quê hương tha thiết: Nhớ sông quê, nhớ giếng mẹ.

- So sánh những dòng sông trên thế giới với dòng sông nhỏ của quê nhà.

- Cách viết thấm đẫm nỗi nhớ, sự tri ân, tâm tình gần gũi.

→ Trữ tình làm văn bản kí trở nên mềm mại, sâu lắng như một bài tùy bút.

3. Tính suy ngẫm – triết lí sâu sắc về quê hương và nguồn cội

- Kí thường chứa đựng những chiêm nghiệm của người viết.

- Trong đoạn trích, tác giả suy ngẫm:

+ Dòng sông quê dù nhỏ vẫn sâu về nghĩa tình.

+ Giếng mẹ là biểu tượng của nguồn cội, của tấm lòng người mẹ.

+ Mỗi con người đi bao xa cũng không quên “giếng ấu thơ”, không quên gốc rễ.

+ Ai giữ được “giếng mẹ trong hồn” sẽ nuôi dưỡng được mầm thiện lương.

→ Triết lí giản dị mà sâu sắc – đặc điểm nổi bật của kí hiện đại.

4. Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa tự sự – miêu tả – bình luận

- Kí không có cốt truyện nhưng có mạch kể cảm xúc:

+ Tự sự: kể về tuổi thơ bên sông, cảnh đi xa, quan sát các dòng sông lớn.

+ Miêu tả: mô tả dòng sông, giếng mẹ bằng ngôn ngữ giàu hình ảnh.

Bình luận: đưa ra những suy ngẫm về nước sông, giếng khơi, bí mật đất nước.

→ Cách kết hợp này tạo nên sự linh hoạt, uyển chuyển – đặc trưng của tuỳ bút kí.

5. Hình ảnh biểu tượng – dấu ấn nghệ thuật của kí đương đại

- Hình ảnh dòng sông, giếng mẹ được nâng lên thành biểu tượng:

+ Dòng sông → quê hương, ký ức, tính cách dân tộc.

+ Giếng mẹ → cội nguồn, truyền thống, tình mẹ, mạch ngầm nuôi dưỡng tâm hồn.

Văn phong giàu chất liên tưởng, mở rộng không gian từ làng quê sang thế giới → tạo chiều sâu văn hoá.

→ Kí hiện đại thường đi theo hướng biểu tượng hóa các hình ảnh.

III. Kết bài

- Khẳng định đoạn trích Giếng mẹ hội tụ các đặc điểm của kí: chân thực – trữ tình – suy ngẫm – hình tượng.

- Qua đó, tác giả gửi gắm tình yêu quê hương tha thiết và triết lí nhân sinh nhẹ nhàng mà sâu sắc.

- Đây là minh chứng cho khả năng của kí trong việc vừa giữ lại hiện thực đời sống, vừa mở ra chiều sâu cảm xúc và văn hóa.

Group 2K9 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> 2K9 Học trực tuyến - Định hướng luyện thi TN THPT, ĐGNL, ĐGTD ngay từ lớp 11 (Xem ngay) cùng thầy cô giáo giỏi trên Tuyensinh247.com. Bứt phá điểm 9,10 chỉ sau 3 tháng, tiếp cận sớm các kì thi.