THUỐC Người ta đau gì đây? Đau cái kiếp người Không phải kiếp đá - kiếp mây - kiếp

Câu hỏi số 612923:

Vận dụng cao

THUỐC

Người ta đau gì đây? Đau cái kiếp người

Không phải kiếp đá - kiếp mây - kiếp chó…

Người đau - dù nỗi đau vì mình hay đau trong sử

Cũng chỉ vì mình là người

Thơ nói cho ra điều đó.

[trích "Di cảo thơ" - Chế Lan Viên]

Từ cảm nhận của anh/chị về bài thơ trên đây của Chế Lan Viên, hãy viết một bài văn nghị luận bàn về câu hỏi sau: “Văn chương có thể là phương thuốc cho nỗi đau của con người?”

Quảng cáo

Xem lời giải

Câu hỏi:612923

Phương pháp giải

Phân tích, lí giải, tổng hợp.

Giải chi tiết

1. Giải thích

- Thuốc: cả bài không xuất hiện, câu cuối: thơ là thuốc cho nỗi đau của con người.

- Nỗi đau: chiều kích thuộc về bản thể con người => Đặc trưng của việc làm người là biết đau.

- Đau:

+ Là trạng thái con người chịu đựng cả thể chất + tinh thần: tổn thương bên ngoài + dư chấn tâm lí (gắn với bình diện tự ý thức, gắn với các câu hỏi đau đáu)

→ đá, mây, chó: những tạo vật khác: không nếm trải.

+ Không hữu hình, không trực quan: một mình mình biết một mình mình hay.

⇒ Thơ nói ra nỗi đau, nói về nỗi đau 1 cách ráo riết, kiệt cùng, không tiếp cận nửa vời, hời hợt → thuốc

⇒ Biết đau là điều kiện để là người → thơ nói ra → thuốc → sự tồn tại của văn chương có ý nghĩa.

2. Bàn luận

a. Mọi trải nghiệm của con người đều không xa lạ với văn chương:

- Nỗi đau là trải nghiệm quan trọng nhất trong sự là người.

→ gần gũi với văn chương

→ Trở thành động lực thôi thúc nhà văn cầm bút viết về nó.

DC:

"Truyện Kiều" - Nguyễn Du "Lời cầu nguyện Chernobyl" - Svetlana Alexievich "Cầu hồn" - Anna Akhmatova.

b. "Văn chương là thuốc" không hề là một ý kiến cường điệu:

- Đau là trạng thái tinh thần lảng tránh ngôn ngữ thông thường, ngôn ngữ thông thường bất lực, không thể nói ra hay giải quyết nỗi đau của con người.

→ Nỗi đau ở lại trong tâm trí con người, thường xuyên tái diễn, tạo ra day dứt, dày vò.

DC: Nhân vật Kiên trong "Nỗi buồn chiến tranh" - Nhân vật chấn thương.

- Nghệ thuật là ngôn ngữ đặc biệt.

→ có thể khiến cho nỗi đau được trình hiện/nhận ra

→ con người được thông cảm, thấu hiểu.

c. Nói cho ra nỗi đau: thơ là thuốc?

- Không phải lúc nào nỗi đau cũng có thể được biểu hiện trực tiếp.

"Thi nhân Việt Nam": Thơ Mới với khát vọng thành thực, một khát vọng khẩn thiết đến đau đớn.

→ Thơ giải phóng con người khỏi sự kìm hãm

"Trong đoàn quân có bà mẹ già lén gạt nước mắt...":

góc nhìn của sử gia >< người nghệ sĩ

→ đề xuất thái độ tiếp cận khác về con người.

3. Chứng minh

a. Con người thường đau vì điều gì?

→ Vô số:

Một số nỗi đau có thể được chữa lành bởi các hình thái ý thức xã hội khác khi được nói ra/nhận diện (như tôn giáo, quản lí xã hội…) >< Có những nỗi đau không dễ dàng nhìn thấy, càng không dễ dàng chữa lành.

b. Văn chương - phương thuốc hiệu nghiệm nhất với những nỗi đau gắn với bản thể:

- Khủng hoảng ý nghĩa tồn tại/đời sống chính mình - sự thao thức, dằn vặt nhức nhối nhưng khó trực quan.

DC:

Nhĩ trong Bến quê [chịu ảnh hưởng từ Ivan trong truyện ngắn “Cái chết của Ivan Illich” - Lev Tolstoy] "Sa hành đoản ca" "Hamlet".

→ Viết trên giấy: cơ hội được nhận diện, thấu hiểu → cách chữa trị tốt nhất.

- Bị tước đoạt phẩm chất, giá trị, khao khát, quyền sống: không được là mình, phải hi sinh để tồn tại nhưng cuộc sống mất đi ý nghĩa.

DC:

Chí Phèo Hồn Trương Ba Truyện Kiều: "Thân lươn bao quản lấm đầu/ Chút lòng trinh bạch từ sau xin chừa" Chinh phụ ngâm Cỏ lau.

- Những nỗi đau dễ bị vô hình hoá, bị làm cho khuất lấp bởi tiến trình lịch sử/cấu trúc xã hội.

DC:

Truyện Kiều: nỗi đau của con người bị nén xuống đáy, bị làm cho bầm dập, tơi tả. Nỗi buồn chiến tranh.

→ Nghệ thuật tác động vào nhận thức con người → Thúc đẩy hành động.

⇒ Bắt bệnh → Chữa bệnh.

c. Phương thuốc được bào chế như thế nào?

- Khả năng biết đau của người nghệ sĩ: gắn với sự tự ý thức - đạo đức tự sự (chất vấn người kể câu chuyện về nỗi đau có thẩm quyền thế nào, vai kể, giọng điệu, điểm nhìn như thế nào).

DC:

Ông giáo trong "Lão Hạc" Louis Aragon Phùng trong "Chiếc thuyền ngoài xa".

- Phương thuốc văn chương - phương thuốc nghệ thuật - thẩm mĩ → sống trong hình thức thẩm mĩ.

⇒ Các tác phẩm viết về nỗi đau gắn với hình thức sáng tạo → lao động nhà văn khiến nỗi đau không trừu tượng → gây đồng cảm.

DC:

Truyện Kiều : độc thoại nội tâm Nỗi buồn chiến tranh: dòng ý thức.

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link