Đọc văn bản sau: […] Vũ Như Tô: Bà đừng nói nữa cho tôi thêm

Đọc văn bản sau:

[…] Vũ Như Tô: Bà đừng nói nữa cho tôi thêm đau lòng. Ngày ngày tôi thấy các bạn thân bị bắt giải về kinh, người nhà khóc như đưa ma. Còn tôi, mong manh tin quan đến bắt, tôi đem mẹ già, vợ và hai đứa con nhỏ đi trốn. Được một năm có kẻ tố giác, quan địa phương đem lính tráng đến vây kín nơi tôi ở. Tôi biết là tuyệt lộ, mặc cho họ gông cùm. (Chàng rơm rớm nước mắt). Mẹ tôi chạy ra bị lính đấy ngã, chết ngay bên chân tôi. Bọn sai nha lộng quyền quá thể. Rồi tôi bị giải lên tỉnh, từ tỉnh lên kinh, ăn uống kham khổ, roi vọt như mưa trên mình, lắm khi tôi chết lặng đi. Mẹ cháu lẽo đẽo theo sau, khóc lóc nhếch nhác, tôi càng đau xót can tràng. Cũng vì thế mà tôi thế là đành chết chứ không chịu làm gì.

Đan Thiềm: Cảnh ngộ của ông thì đáng thương thực. Nhưng ông nghĩ thế thì không được.

[…] Vũ Như Tô: Bà đã thương tài xin giúp cho tôi trốn khỏi nơi này. Ơn đó xin...

Đan Thiềm: Tôi giúp cũng không khó gì. Nhưng ra khỏi chốn này liệu ông có thoát hẳn được không? Hơn nữa, cái vạ tru di cửu tộc vẫn còn sờ sờ ra đó. Ông đừng tính nước ấy. Không nên.

Vũ Như Tô: Vậy bà khuyên tôi ở lại làm việc cho hôn quân sao?

Đan Thiềm: Miễn là ông không bỏ phí tài trời. Ông nên lợi dụng cơ hội đem tài ra thi thố.

Vũ Như Tô: Xây Cửu trùng đài?

Đan Thiềm: Phải!

Vũ Như Tô: Xây Cửu Trùng Đài cho một tên bạo chúa, một tên thoán nghịch, cho một lũ gái dâm ô? Tôi không thể đem tài ra làm một việc ô uế, muôn năm làm bia miệng cho người đời được.

Đan Thiềm: Ông biết một mà không biết hai. Ông có tài, tài ấy phải đem cống hiến cho non sông, không nên để mục nát với cỏ cây. Ông không có tiền, ông không có thể dựng lấy một tòa lâu đài như ý nguyện. Chấp kinh, phải tòng quyền. Đây là lúc ông nên mượn tay vua Hồng Thuận mà thực hành cái mộng lớn của ông... Ông khẽ tiếng. Đó là tiểu tiết. Ông cứ xây lấy một tòa đài cao cả. Vua Hồng Thuận và lũ cung nữ kia rồi mất đi nhưng sự nghiệp của ông thì còn để lại muôn đời. Dân ta nghìn thu được hãnh diện, không phải thẹn với những cung điện đẹp nước ngoài, thế là đủ. Hậu thế sẽ xét công cho ông, và nhớ ơn ông mãi mãi. Ông hãy nghe tôi làm cho đất Thăng Long này thành nơi kinh kỳ lộng lẫy nhất trần gian.

Vũ Như Tô: Đa tạ. Bà đã khai cho cái óc u mê này. Thiếu chút nữa, tôi nhỡ cả. Những lời vàng ngọc tôi xin lĩnh giáo. Tôi quá yêu nên tôi mới được gặp bà…

Tóm tắt phần sau: Từ đó, Vũ Như Tô dồn hết tâm trí và bằng mọi giá xây dựng toà đài sao cho thật hùng vĩ, tráng lệ. Ông đã vô tình gây biết bao tai hoạ cho nhân dân: Để xây dựng Cửu Trùng đài, triều đình ra lệnh tăng thêm sưu thuế, bắt thêm thợ giỏi, tróc nã, hành hạ những người chống đối. Dân căm phẫn vua làm cho dân cùng, nước kiệt; thợ oán Vũ Như Tô bởi nhiều người chết vì tai nạn, vì ông cho chém những kẻ chạy trốn….

(Trích Vũ Như Tô, Nguyễn Huy Tưởng, Tổng tập Văn học Việt Nam trọn bộ 42 tập, NXB Khoa học Xã hội, trang 666-667)

Trả lời cho các câu 1, 2 dưới đây:

Câu hỏi số 1:

Thông hiểu

Đối với anh/chị, những lập luận của Đan Thiềm trong đoạn trích trên có thuyết phục không? Vì sao?

Xem lời giải

Câu hỏi:764819

Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu, phân tích.

Giải chi tiết

- Đan Thiềm đã nhìn nhận rõ thực tế xã hội và những khó khăn mà Vũ Như Tô đang phải đối mặt. Bà đã đưa ra một góc nhìn khác, một con đường khác để Vũ Như Tô có thể thực hiện ước mơ của mình.

- Lập luận của Đan Thiềm dựa trên cơ sở logic, dựa trên những lợi ích mà Vũ Như Tô có thể đạt được, thể hiện tầm nhìn xa trông rộng, sự quan tâm đến tài năng của Vũ Như Tô và muốn người kiến trúc sư được ghi danh vào lịch sử, muốn Thăng Long trở thành “nơi kinh kỳ lộng lẫy nhất trần gian”. Đây hoàn toàn là những lời đúng đắn, chính đáng, muốn đất nước được tô điểm bởi những nhân tài.

- Tuy nhiên, lập luận của Đan Thiềm có phần quá thực dụng, bỏ qua những giá trị tinh thần và đạo đức, chưa lường hết những hậu quả mà việc xây dựng Cửu Trùng Đài Có thể gây ra cho nhân dân, tạo nên sự đánh đổi quá lớn.

Câu hỏi số 2:

Vận dụng

Theo anh/chị, đoạn trích trên thể hiện những vấn đề xã hội nào của thời đại?

Xem lời giải

Câu hỏi:764820

Phương pháp giải

Căn cứ bài đọc hiểu, liên hệ thực tiễn và phân tích.

Giải chi tiết

Một số vấn đề xã hội của thời đại lúc bấy giờ:

- Mâu thuẫn giai cấp và sự bất công xã hội:

+ Vua là đại diện cho tầng lớp thống trị, sống xa hoa, trụy lạc, bắt nhân dân phải chịu đói khổ, bị bóc lột

+ Để xây dựng Cửu Trùng Đài, nhân dân phải gánh chịu những sưu thuế nặng nề, lao động khổ cực, thậm chí phải hi sinh mạng sống. Điều này cho thấy sự tàn bạo của chế độ phong kiến và sự bất lực của người dân trước quyền lực.

- Vấn đề về tài năng và quyền lực:

+ Vũ Như Tô là một kiến trúc sư tài ba nhưng lại bị kìm hãm trong một xã hội không cho phép tài năng được phát triển chuẩn mực. Tài năng của ông bị lợi dụng để phục vụ cho mục đích ăn chơi, hưởng thụ của vua.

+ Cửu Trùng Đài Là một công trình kiến trúc vĩ đại của sự kết hợp giữa tài năng của Vũ Như Tô và quyền lực của vua Lê Tương Dực, đồng thời cũng là biểu tượng cho sự suy đồi của chế độ phong kiến.

- Vấn đề về đạo đức và lương tâm: Vũ Như Tô phải đối mặt với những xung đột nội tâm gay gắt giữa lý tưởng và thực tế, giữa đạo đức và quyền lợi cá nhân. Ông phải lựa chọn giữa việc từ bỏ ước mơ và hy sinh lương tâm để phục vụ cho quyền lực.

Quảng cáo

PH/HS 2K10 THAM GIA NHÓM ĐỂ CẬP NHẬT ĐIỂM THI, ĐIỂM CHUẨN MIỄN PHÍ!

Câu hỏi trước Câu tiếp theo

>> Học trực tuyến lớp 9 và Lộ trình UP10 trên Tuyensinh247.com Đầy đủ khoá học các bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cánh diều. Lộ trình học tập 3 giai đoạn: Học nền tảng lớp 9, Ôn thi vào lớp 10, Luyện Đề. Bứt phá điểm lớp 9, thi vào lớp 10 kết quả cao. Hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả. PH/HS tham khảo chi tiết khoá học tại: Link