Tel: 024.7300.7989 - Phone: 1800.6947 (Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)

Thi thử toàn quốc cuối HK1 lớp 10, 11, 12 tất cả các môn - Trạm số 2 - Ngày 27-28/12/2025 Xem chi tiết
Giỏ hàng của tôi

Ở mặt nước, một nguồn sóng đặt tại điểm \(O\) dao động điều hòa theo phương thẳng

Câu hỏi số 457392:
Vận dụng cao

Ở mặt nước, một nguồn sóng đặt tại điểm \(O\) dao động điều hòa theo phương thẳng đứng. Sóng truyền trên mặt nước có bước sóng \(\lambda \). Chọn hệ tọa độ vuông góc \(Oxy\) (thuộc mặt nước). Hai điểm \(P\) và \(Q\) nằm trên \(Ox\), \(P\) dao động ngược pha với \(O\) còn \(Q\) dao động cùng pha với \(O\). Giữa khoảng \(OP\) có \(4\) điểm dao động ngược pha với \(O\), giữa khoảng \(OQ\) có \(8\) điểm dao động ngược pha với \(O\). Trên trục \(Oy\) có điểm \(M\) sao cho góc \(PMQ\) đạt giá trị lớn nhất. Tìm số điểm dao động ngược pha với \(O\) trên đoạn \(MQ\)?

Đáp án đúng là: D

Quảng cáo

Câu hỏi:457392
Phương pháp giải

Độ lệch pha: \(\Delta \varphi  = \dfrac{{2\pi d}}{\lambda }\)

Công thức lượng giác: \(\tan \left( {a - b} \right) = \dfrac{{\tan a - \tan b}}{{1 + \tan a\tan b}}\)

Hàm số \(f\left( x \right)\) đạt cực trị khi \(f{'_{\left( x \right)}} = 0\)

Hệ thức lượng trong tam giác vuông: \(\dfrac{1}{{{h^2}}} = \dfrac{1}{{{b^2}}} + \dfrac{1}{{{c^2}}}\)

Giải chi tiết

Điểm \(P\) dao động ngược pha với nguồn, giữa \(OP\) có \(4\) điểm ngược pha với \(O\), ta có:

\(\begin{array}{l}\Delta {\varphi _P} = \dfrac{{2\pi .OP}}{\lambda } = \left( {2k + 1} \right)\pi ;\,\,k = 4\\ \Rightarrow OP = 4,5\lambda \end{array}\)

Điểm \(P\) dao động cùng pha với nguồn, giữa \(OQ\) có \(8\) điểm ngược pha với nguồn \( \to k = 8\)

\(\Delta {\varphi _Q} = \dfrac{{2\pi .OQ}}{\lambda } = 8.2\pi  \Rightarrow OQ = 8\lambda \)

Ta có hình vẽ:

 

Ta có: \(\widehat {PMQ} = \widehat {OMQ} - \widehat {OMP} \Rightarrow \tan \widehat {PMQ} = \tan \left( {\widehat {OMQ} - \widehat {OMP}} \right)\)

\(\begin{array}{l} \Rightarrow \tan \widehat {PMQ} = \dfrac{{\tan \widehat {OMQ} - \tan \widehat {OMP}}}{{1 + \tan \widehat {OMQ}.\tan \widehat {OMP}}}\\ \Rightarrow \tan \widehat {PMQ} = \dfrac{{\dfrac{{OQ}}{{OM}} - \dfrac{{OP}}{{OM}}}}{{1 + \dfrac{{OQ}}{{OM}}.\dfrac{{OP}}{{OM}}}} = \dfrac{{OM.\left( {OQ - OP} \right)}}{{O{M^2} + OQ.OP}} = \dfrac{{OM.PQ}}{{O{M^2} + OP.OQ}}\end{array}\)

Đặt \(OM = x \Rightarrow f\left( x \right) = \dfrac{{x.PQ}}{{{x^2} + OP.OQ}}\)

Xét \(f{'_{\left( x \right)}} = \dfrac{{PQ.\left( {{x^2} + OP.OQ} \right) - 2x.x.PQ}}{{{{\left( {{x^2} - OP.OQ} \right)}^2}}} = \dfrac{{ - {x^2}.PQ + PQ.OP.OQ}}{{{{\left( {{x^2} - OP.OQ} \right)}^2}}}\)

Để \(f{\left( x \right)_{\max }} \Rightarrow f{'_{\left( x \right)}} = 0 \Rightarrow  - {x^2}.PQ + PQ.OP.OQ = 0\)

\( \Rightarrow x = \sqrt {OP.OQ}  = 6\lambda \)

Kẻ \(OH \bot MQ\)

Áp dụng hệ thức lượng cho tam giác vuông \(OMQ\), ta có:

\(\dfrac{1}{{O{H^2}}} = \dfrac{1}{{O{M^2}}} + \dfrac{1}{{O{Q^2}}} \Rightarrow \dfrac{1}{{O{H^2}}} = \dfrac{1}{{{{\left( {6\lambda } \right)}^2}}} + \dfrac{1}{{{{\left( {8\lambda } \right)}^2}}} \Rightarrow OH = 4,8\lambda \)

Số điểm dao động ngược pha với \(O\) trên đoạn \(MH\) thỏa mãn:

\(\begin{array}{l}OH \le \left( {2k + 1} \right)\lambda  \le OM \Rightarrow 4,8\lambda  \le \left( {2k + 1} \right)\lambda  \le 6\lambda \\ \Rightarrow 1,9 \le k \le 2,5 \Rightarrow k = 2\end{array}\)

→ trên \(MH\) có \(1\) điểm dao động ngược pha với nguồn

Số điểm dao động ngược pha với \(O\) trên đoạn \(QH\) thỏa mãn:

\(\begin{array}{l}OH \le \left( {2k + 1} \right)\lambda  \le OQ \Rightarrow 4,8\lambda  \le \left( {2k + 1} \right)\lambda  \le 8\lambda \\ \Rightarrow 1,9 \le k \le 3,5 \Rightarrow k = 1;2;3\end{array}\)

→ trên \(QH\) có \(3\) điểm dao động ngược pha với nguồn

→ Trên \(MQ\) có \(4\) điểm dao động ngược pha với nguồn

Đáp án cần chọn là: D

Group 2K8 ôn Thi ĐGNL & ĐGTD Miễn Phí

>>  2K8 Chú ý! Lộ Trình Sun 2026 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi 26+ TN THPT, 90+ ĐGNL HN, 900+ ĐGNL HCM, 70+ ĐGTD - Click xem ngay) tại Tuyensinh247.com.Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, luyện thi theo 3 giai đoạn: Nền tảng lớp 12, Luyện thi chuyên sâu, Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.

Hỗ trợ - Hướng dẫn

  • 024.7300.7989
  • 1800.6947 free

(Thời gian hỗ trợ từ 7h đến 22h)
Email: lienhe@tuyensinh247.com